Dolina Rivendell

Ariana

Czyli kilka słów o Tolkienie. Napisane na podstawie biografii J.R.R. Tolkien - Człowiek i twórca autor: Teodoro Gómez

John Ronald Reuel Tolkien
Niewielu ludzi wie, że John Ronald Reuel Tolkien pochodził z południowej Afryki. Urodził się 3 stycznia 1892 roku w Bloemfontein. Jego przodkowie produkowali fortepiany, jednak ojciec, Athur Tolkien, pracował w banku. Po dwóch latach, w lutym, Mabel Tolkien urodziła drugiego syna, któremu nadano imię Hillary. Rok później wraz z dziećmi opuściła Afrykę by udać się do Anglii. W 1896 roku zmarł Arthur osierocając dwóch synów.
Po śmierci męża Mabel zamieszkała wraz z synami u swego ojca. Wkrótce postanowiła poszukać samodzielnego mieszkania. Wybór padł na miejscowość Sarehole, oddaloną o dwa kolimetry od Birmingham. Mabel była kobietą wykształconą. Gdy John był już w wieku szkolnym, matka zaczęła uczyć go łaciny, podstaw rysunku i botaniki. Dzięki jej naukom przyszły pisarz do końca życia pozostał miłośnikiem drzew.
John i Hilary zostali wychowani w wierze rzymskokatolickiej. Decyzja Mabel, by zmienić wiarę, doprowadziła do zerwania kontaktów z resztą anglikańskiej rodziny.
W wieku ośmiu lat Tolkien został przyjęty do King Edward’s, szkoły położonej w samym centrum Brimingham. Z tego powodu cała rodzina przeniosła się do miasta. Kłopoty finansowe nie pozwoliły Tolkienowi długo uczyć się w tej szkole. Zamiast tego matka zaczęła posyłać obu synów do szkoły przy kościele św. Filipa. Przykościelna szkoła miała niski poziom nauczania, więc Mabel sama dokształcała starszego syna, który, będąc zdolnym uczniem, otrzymał stypendium pozwalające na powrót do King Edward’s.
Względny spokój rodziny zburzyło kolejne smutne wydarzenie. Mabel zachorowała na cukrzycę. Ojciec Franciszek, przyjaciel Tolkienów, zaofiarował gościnę w dobrach jego wspólnoty. W ten sposób rodzina ponownie zamieszkała na wsi. Jednak zdrowe wiejskie powietrze niewiele pomogło – Mabel umarła 14 listopada 1904 roku.
Osieroconymi braćmi zajął się ojciec Franciszek. Chłopcy zamieszkali u szwagierki matki, Beatrice Suffield. Każdego dnia przed lekcjami w kolegium uczestniczyli we mszy i jedli śniadanie z ojcem Franciszkiem śniadanie. W ten sposób poznał Christophera Wiesemana. Obaj chłopcy byli nieprzeciętni: dyskutowali z zapałem o łacinie, grece, religii, oraz, co bardziej typowe, o rugby.
John uczył się nadal w St. Edward’s i coraz poważniej traktował swoje przyszłe studia lingwistyczne. Interesował się starymi i wymarłymi językami. Podczas jednych wakacji wraz z kuzynką stworzył własny język. W tym czasie ojciec Franciszek znalazł dla chłopców wygodniejszą placówkę. John i Hilary zamieszkali u statecznej pani Faulkner. Oprócz nich w domu mieszkała również Edith Bratt – nieślubne dziecko i sierota, a także pierwsza miłość Johna. Dziewiętnastoletnia dziewczyna wynajmowała pokój i zarabiała szyciem. John i Edith zbliżyli się do siebie. Rozumieli się, godzinami rozmawiali, razem podkradali smakołyki a nawet wymieniali pocałunki. Ojciec Franciszek dowiedział się o tym drogą pantoflową i surowo zakazał Johnowi takich eskapad. Gdy chłopak nie usłuchał, opiekun zabrał braci do innego mieszkania i zabronił kontaktów z Edith. Młodzi widywali się potajemnie, jednak wkrótce dziewczyna oznajmiła, że wyjeżdża. Dla Tolkiena oznaczało to trzy lata samotności, w trakcie których skupił się wyłącznie na nauce.
John aktywnie udzielał się w szkole. Wraz z Christopherem Wiesemanem i kilkoma kolegami opiekowali się szkolną biblioteką. W 1911 roku założyli Klub Herbaciany. Jego członkowie spotykali się w barze Barrow’s Stores. W grudniu tego samego roku Tolkien otrzymał stypendium i po wakacjach rozpoczął studia w Oksfordzie. Tolkien brał aktywny udział w wielu naukowych inicjatywach, grał w rugby, zapisał się do kilku kółek i klubów dyskusyjnych.
Za przedmiot główny Tolkien wybrał filologię porównawczą. Nadal tworzył własny język, a jego wykładowca, Joe Wright, zainteresował go językiem galijskim. Niedługo potem John poznał uroki języka fińskiego poprzez Kalewalę – fińską epopeję narodową.
W dniu 21 urodzin Tolkien poprosił Edith o spotkanie. Umówił się z nią w Cheltenham, gdzie przekonał dawną przyjaciółkę, że to on, a nie brat jej przyjaciółki jest odpowiednim kandydatem na męża. Problem stanowiła wiara – John był katolikiem, Edith anglikanką. Aby mogło dojść do ślubu jedno z nich musiało zrezygnować ze swego wyznania. Wobec przeważających argumentów Tolkiena Edith zdecydowała się przejść na katolicyzm. W 1914 roku przyjęła Pierwszą Komunię Świętą i zaczęła uczęszczać na Msze święte. Tymczasem wybuchła Pierwsza Wojna Światowa.
Tolkien ukończył studia z wyróżnieniem i otrzymał wraz ze stopniem porucznika przydział do 13 batalionu Strzelców z Lancaschire. Tolkien mieszkał w koszarach, gdzie nie przestawał pogłębiać swojej wiedzy. Ponieważ lada dzień batalion mógł być wysłany na front, Tolkien nie zwlekał z małżeństwem. Późną wiosną 1916 roku w kościele w Warwick John i Edith wzięli ślub z błogosławieństwem ojca Franciszka.
Tolkien brał udział w pierwszej wojnie światowej. Jako oficer sygnałowy nie uczestniczył bezpośrednio w walce, jednak na jesieni ciężko chory trafił do szpitala. Właśnie podczas rekonwalescencji powstały zarysy historii Śródziemia, która ukazała się wiele lat później jako Silmarillion. Również w tym czasie powstała pierwsza opowieść Tolkiena – Upadek Gondolinu. Tolkien wrócił na front, po to, by niedługo potem znaleźć się z powrotem w szpitalu. Spodziewająca się dziecka Edith podążała za mężem i opiekowała się nim. 16 listopada 1917 roku w Cheltenham przyszedł na świat pierwszy syn Tolkienów, John Francis Reuel.
Po wojnie Tolkien otrzymał pracę przy przygotowywaniu Nowego słownika oksfordzkiego. Pensja byłą jednak zbyt niska by utrzymać rodzinę, więc Tolkien dorabiał jako nauczyciel angielskiego. W wolnych chwilach wzbogacał Księgę o kolejne zaginione opowieści. Po pewnym czasie zrezygnował z tworzenia słownika, za to otrzymał na uniwersytecie w Leeds wymarzoną posadę – stanowisko profesora wydziału filozofii angielskiej.
W październiku 1920 roku przyszedł na świat drugi syn Tolkienów, Michael Hilary Reuel. Trzy lata później Tolkien zachorował na zapalenie płuc. Podczas leczenia u brata na wsi dokończył Księgę zaginionych opowieści. W 1924 roku urodził mu się trzeci syn, Christopher Reuel, znany później z redakcji pośmiertnych wydań ojca, szczególnie Silmarillionu.
W 1926 roku otrzymał posadę profesora języka anglosaskiego i literatury staroangielskiej w Oksfordzie. W nowej pracy poznał Clive’a Staplesa Lewisa, z którym szybko znalazł wspólny język i zaprzyjaźnił się.
Podczas kilku następnych lat powstał Hobbit. Wszystko zaczęło się od słów „ W pewnej norze ziemnej mieszkał sobie pewien hobbit” napisanych na kartce podczas sprawdzania prac studentów. Początkowo Hobbit był bajką napisaną przez Tolkiena dla synów, podobnie jak wiele innych opowiadań. Pierwszą wersję książki synowie pisarza czytali w 1930 roku, jednak wydana została dopiero siedem lat później, po pozytywnej recenzji dziesięcioletniego syna wydawcy. Po sukcesie Hobbita wydawca poprosił o kontynuację, jak również o gotowe już dzieła. Tolkien uznał, że żadne z wcześniej napisanych dzieł nie nadaje się na kontynuację Hobbita, więc postanowił stworzyć coś nowego. W ten sposób rozpoczął pisać pierwszy tom Władcy Pierścieni, rozwijając tym samym wątek pierścienia znalezionego przez Bilba w Hobbicie. Prace nad książką przerwał wybuch drugiej wojny światowej. Tolkien musiał uczyć kadetów i brać udział w pracy cywilnych służb ostrzegania o nalotach, co uniemożliwiło mu pracę nad książką. Po wojnie powrócił do pisania wielowątkowej książki, a przyjaciele podtrzymywali w nim zapał. To oni podczas wspólnych spotkań słuchali roboczej wersji Władcy czytanej przez Christophera, który robił to lepiej niż ojciec.
Gdy powieść była już gotowa, Tolkien miał poważne problemy ze znalezieniem wydawcy. Chciał bowiem, aby Władca Pierścieni ukazał się wraz z Silmarillionem, jednak żadne wydawnictwo nie chciało się na to zgodzić. Poza tym Władca Pierścieni w jednym tomie liczył ponad tysiąc stron, a ponieważ po wojnie cena papieru wzrosła, niewielu ludzi mogłoby sobie pozwolić na zakup tak kosztownej książki. W efekcie Władcę podzielono na trzy części. Pierwsza z nich, Drużyna pierścienia, pojawiła się w 1954 roku, ponad dwadzieścia lat po napisaniu pierwszego rozdziału. Książka została przyjęta przychylnie, choć zarzucano Tolkienowi zbyt jawny podział dobra i zła. W tym samym roku wydano Dwie Wieże. Rok później ukazała się ostatnia część – Powrót Króla. Władca pierścieni odniósł oszałamiający sukces. Tolkien stał się sławny. Coraz częściej zaskakiwano go błyskiem fleszów na ulicy lub telefonami o przeróżnych porach dnia i nocy. W 1965 roku, mając 73 lata, Tolkien ostatecznie wycofał się z życia zawodowego. Trzy lata później John i Edith Tolkienowie wyprowadzili się z Oksfordu by zamieszkać w nadmorskim miasteczku Bournemouth. 29 listopada 1971 roku odeszła Edith. Po jej śmierci Tolkien przeniósł się z powrotem do Oksfordu, gdzie mieszkał wraz z kamerdynerem i jego żoną. Spędził tam dwa lata, czując się coraz bardziej samotnym. Zmarł 2 września 1973 roku wskutek powikłań płucnych.

Jeśli macie jakieś informacje o Mistrzu lub ciekawostki, to podzielcie się nimi w tym temacie.